Hiện nay có hai văn bản quy định về chế tài xử phạt hành vi vứt rác bừa bãi này. Cụ thể tại Điểm b, Điểm c, Điểm d Khoản 2 Điều 7, Nghị định 167/2013/NĐ-CP và Điểm c, d Khoản 1 Điều 20, Nghị định 155/2016/NĐ-CP quy định như sau:
Theo Điều 7, Nghị định 167/2013/NĐ-CP vi phạm quy định về giữ gìn vệ sinh chung sẽ bị phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng đối với một trong những hành vi sau đây: Tự ý đốt rác, chất thải, chất độc hoặc các chất nguy hiểm khác ở khu vực dân cư, nơi công cộng; Đổ rác, chất thải hoặc bất cứ vật gì khác vào hố ga, hệ thống thoát nước công cộng, trên vỉa hè, lòng đường; Để rác, chất thải, xác động vật hoặc bất cứ vật gì khác mà gây ô nhiễm ra nơi công cộng hoặc chỗ có vòi nước, giếng nước ăn, ao, đầm, hồ mà thường ngày nhân dân sử dụng trong sinh hoạt làm mất vệ sinh.
Còn tại Điều 20, Nghị định 155/2016/NĐ-CP vi phạm quy định về vệ sinh nơi công cộng; thu gom, vận chuyển, chôn, lấp, xử lý, thải rác thải sinh hoạt và chất thải rắn công nghiệp thông thường; vận chuyển nguyên liệu, vật liệu, hàng hóa gây ô nhiễm môi trường. Hành vi thu gom, thải rác thải sinh hoạt trái quy định về bảo vệ môi trường bị xử phạt như sau: Phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng đối với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải sinh hoạt không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng; Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 7 triệu đồng đối với hành vi vứt, thải rác thải sinh hoạt trên vỉa hè, đường phố hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc hệ thống thoát nước mặt trong khu vực đô thị.
Từ hai Điều luật quy định về đổ rác thải không đúng nơi quy định nêu trên thì mức phạt cao nhất là 7 triệu đồng được quy định tại Điều 20 Nghị định 155/2016/NĐ-CP và mức phạt cao nhất là 2 triệu đồng được quy định theo Điều 7 Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Đối với tổ chức vi phạm thì mức phạt sẽ gấp đôi số tiền được pháp luật quy định.
Trên thực tế, do có mức xử phạt cao hơn so với Nghị định 167/2013/NĐ-CP nên Nghị định 155/2016/NĐ-CP được áp dụng nhiều hơn để từ đó răn đe, nghiêm khắc xử phạt các đối tượng có hành vi vứt rác bừa bãi, tuy nhiên để bắt được các hành vi vi phạm rất khó khăn. Hiện nay ở một số địa phương đã áp dụng hình thức phạt nguội bằng cách lắp đặt camera quan sát từ đó dễ dàng phát hiện và xử lý hành vi vi phạm. Để môi trường ngày càng sạch đẹp, mỹ quan đô thị ngày càng khang trang, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, đồng thời tố giác hành vi vứt rác bữa bãi của các đối tượng vi phạm để chung tay cùng lực lượng chức năng trong việc bảo vệ môi trường vì cuộc sống trong lành, tốt đẹp hơn.
(Nguồn Phòng Văn hóa & thông tin Thành phố Huế)